Η ερμηνεία του Νομικού Συμβούλου για το τι ισχύει σχετικά με την παράταση συμβάσεων εργαζομένων στη καθαριότητα
Στην ανάγκη να υπάρξουν άμεσα ξεκάθαρες λύσεις στο ζήτημα της ανανέωσης των συμβάσεων στη καθαριότητα αναφέρεται ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Ο Γ. Πατούλης, με αφορμή το σχετικό θέμα δήλωσε ότι «για την Αυτοδιοίκηση Πρώτου Βαθμού αποτελεί βασική προτεραιότητα η προστασία των εργαζομένων, αλλά και η διασφάλιση της νομιμότητας στη διαδικασία ανανέωσης των συμβάσεων τους».
Εν τω μεταξύ σε σχετικό κείμενο του ο Νομικός Σύμβουλος της ΚΕΔΕ Πάνος Ζυγούρης εφιστά την προσοχή των δημάρχων και υπογραμμίζει ότι «προς αποφυγή πρόσληψης ακόμα περισσότερων συμβασιούχων στην καθαριότητα ψηφίστηκε η τροπολογία της κας Γεροβασίλη σύμφωνα με την οποία θα αναστέλλονται οι διαδικασίες ΑΣΕΠ εφόσον βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, δεδομένης της παράτασης των υφιστάμενων συμβάσεων».
Πρακτικά η σχετική τροπολογία προβλέπει ότι σε ένα δήμο ανανεώνονται οι υφιστάμενες συμβάσεις των εργαζομένων στη καθαριότητα, ενώ οι δήμαρχοι θα πρέπει να παγώσουν κάθε άλλη διαδικασία προκήρυξης μέσω ΑΣΕΠ, σε περίπτωση που αυτή βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο.
Αφού καλυφτούν τα κενά που υπάρχουν σε κάθε δήμο, με την παράταση των συμβάσεων και εξακολουθούν να υπάρχουν ανάγκες, τότε αυτές καλύπτονται μέσω της διαδικασίας που έχει ξεκινήσει ο δήμος σύμφωνα με το νόμο 2190.
Πάντως ο Νομικός Σύμβουλος της ΚΕΔΕ δεν παραλείπει να υπογραμμίσει ότι οι ανανεώσεις των συμβάσεων που έχουν περάσει με νομοθετικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης «μέχρι σήμερα έχουν δημιουργήσει πλείστα προβλήματα στους Δήμους των οποίων οι προϋπολογισμοί έχουν ανατραπεί πλήρως».
Μάλιστα ο κ. Π. Ζυγούρης αναφέρει ότι με την πρόσφατη υπ’ αριθμ. 105/2016 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το Ελεγκτικό Συνέδριο αρνήθηκε τη θεώρηση εντάλματος μισθοδοσίας εργαζομένων στην καθαριότητα δήμου, που απασχολούνταν δυνάμει συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου (8μηνα) των οποίων οι συμβάσεις παρατάθηκαν σύμφωνα με τη διάταξη του ά. 49 του Ν. 4325/2015.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο απεφάνθη ότι «είναι μη νόμιμη και αντισυνταγματική ως αντιτιθέμενη στο ά. 103 του Συντάγματος, η επαναπρόσληψή τους καθ΄ όσον μετά την κάλυψη εποχικών και πρόσκαιρων αναγκών (κατά το πρώτο 8μηνο της σύμβασής τους) καλύπτουν πλέον πάγιες και διαρκείς ανάγκες».
Λόγω αυτών των προβλημάτων η ΚΕΔΕ έχει ζητήσει από την Κυβέρνηση να επιλύσει άμεσα και έμπρακτα το ζήτημα ώστε κανένας συμβασιούχος να μην στερηθεί των δεδουλευμένων αποδοχών του.
Ο Νομικός Σύμβουλος καταλήγει ότι «η ΚΕΔΕ καλεί τους δήμους να προβούν σε διαπιστωτικές πράξεις περί παράτασης των συμβάσεων των απασχολουμένων στην καθαριότητα. Επισημαίνει όμως ότι το ζήτημα τις συνταγματικότητας των σχετικών διατάξεων ανήκει στην ευθύνη της Κυβέρνησης, η οποία οφείλει να επιλύσει άμεσα το ζήτημα που έχει δημιουργηθεί και να μη συνεχισθεί η άρνηση εκ μέρους των Επιτρόπων του Ελεγκτικού Συνεδρίου της θεώρησης των ενταλμάτων μισθοδοσίας των συμβασιούχων της καθαριότητας».
Με αφορμή το σχετικό θέμα σε δηλώσεις του ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης υπογράμμισε τα εξής:
Η προχειρότητα με την οποία χειρίστηκε η κυβέρνηση το ζήτημα της παράτασης των συμβάσεων των εργαζομένων στην καθαριότητα, αλλά και η εμμονή της να μην διαβουλεύεται με την Αυτοδιοίκηση για τόσο σοβαρά θέματα, έχουν προκαλέσει πολλά προβλήματα στους Δήμους.
Η ΚΕΔΕ πολύ έγκαιρα είχε καταθέσει τις προτάσεις της για το συγκεκριμένο θέμα όμως τόσο η ηγεσία των αρμόδιων υπουργείων τις αγνόησε.
Τώρα οι Δήμοι καλούνται για άλλη μία φορά να βγάλουν το φίδι από την τρύπα και να καλύψουν τις νομικές αστοχίες της πολιτείας.
Για εμάς προτεραιότητα αποτελεί η προστασία των εργαζομένων. Δεν θα δεχθούμε να μείνει κανείς απλήρωτος και θα συνεχίσουμε να είμαστε στο πλευρό τους για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους.
Δεν είμαστε όμως εμείς αυτοί που νομοθετούν. Η κυβέρνηση πρέπει να αναλογιστεί τις ευθύνες της και να ρυθμίσει άμεσα σοβαρά ζητήματα που σχετίζονται με την καταβολή των δεδουλευμένων των εργαζομένων αλλά και τη διασφάλιση της νομιμότητας στη διαδικασία ανανέωσης των συμβάσεων τους.
Οι λύσεις δεν θα βρεθούν με νομικά μπαλώματα αλλά με συνεννόηση και συνεργασία προς το συμφέρον των εργαζομένων και των τοπικών κοινωνιών.
Ακολουθεί το σχετικό ενημερωτικό σημείωμα του Νομικού Συμβούλου της ΚΕΔΕ Π. Ζυγούρη
ΘΕΜΑ: ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ
Με τη διάταξη του ά. 49 του Ν. 4325/2015 αναδιατυπώθηκε το ά. 167 του Ν. 4099/2012 και παρατάθηκαν οι συμβάσεις για την καθαριότητα των ΟΤΑ μέχρι 31.12.2015.
Εν συνεχεία, δυνάμει του α. 50 του Ν. 4351/2015 το ά. 167 του Ν. 4099/2012 τροποποιήθηκε παρατείνοντας τις συμβάσεις των υπηρεσιών καθαριότητας των δήμων μέχρι τις 31.12.2016. Τότε δημιουργήθηκε για πρώτη φορά πρόβλημα στους δήμους που είχαν ήδη εκκινήσει διαδικασίες πρόσληψης νέων συμβασιούχων μέσω ΑΣΕΠ για το έτος 2016 καθώς δεν εγνώριζαν την εκ των υστέρων παράταση των συμβάσεων που είχαν συναφθεί κατά το έτος 2015 και έσπευσαν να υπογράψουν τις νέες συμβάσεις πρόσληψης 8μήνων για τους νέους συμβασιούχους, οι οποίοι θα προσλαμβάνονταν από 01.01.2016 έως 31.08.2016.
Κατ’ αποτέλεσμα οι εν λόγω δήμοι εξαναγκάσθηκαν σε πολλές περιπτώσεις να απασχολήσουν υπερδιπλάσιο από το αναγκαίο προσωπικό καταβάλλοντας φυσικά πολλαπλάσιες δαπάνες μισθοδοσίας.
Η ΚΕΔΕ, με σχετική απόφαση του διοικητικού της συμβουλίου, πρότεινε η κάλυψη της δαπάνης των συμβασιούχων που προσλήφθηκαν ως υπερβάλλον προσωπικό για τις ανάγκες της καθαριότητας, να καλυφθεί από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, ώστε να αποφευχθεί αύξηση των ανταποδοτικών τελών και επιβάρυνση των δημοτών για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών μισθοδοσίας πολλαπλάσιου προσωπικού στην καθαριότητα των δήμων.
Ωστόσο, η ως άνω πρόταση της ΚΕΔΕ δεν υιοθετήθηκε με συνέπεια οι δαπάνες πληρωμής του προσωπικού αυτού να επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς των ΟΤΑ.
Πλέον δυνάμει του ά. 16 του πρόσφατου Ν. 4429/2016 αντικαταστάθηκε και πάλι το ά. 167 του Ν. 4099/2012 παρατείνοντας για τρίτη συνεχόμενη φορά τις συμβάσεις των εργαζομένων στην καθαριότητα μέχρι τις 31.12.2017.
Κατ’ αποτέλεσμα, υφίστανται πολλές περιπτώσεις δήμων που σύμφωνα με την ως άνω νομοθεσία εξαναγκάσθηκαν να παρατείνουν τις συμβάσεις υπερδιπλάσιου από το αναγκαίο προσωπικού.
Σήμερα δηλαδή οι δήμοι με τη διάταξη του ά. 16 του Ν. 4429/2016 καλούνται να παρατείνουν δυο κατηγορίες συμβασιούχων της καθαριότητας. Αφενός καλούνται να παρατείνουν τις συμβάσεις εκείνων που απασχολούνται μέχρι 31.12.2016 δυνάμει αυτοδίκαιης παράτασης των συμβάσεών τους. Αφετέρου δε καλούνται να παρατείνουν τις 8μηνες συμβάσεις που συνήφθησαν το πρώτον εντός του έτους 2016 και έληξαν οι περισσότερες στις 31/08/2016 δεδομένου ότι σύμφωνα με τη διάταξη παρατείνονται και όσες ατομικές συμβάσεις έχουν λήξει μέχρι και ενενήντα (90) ημέρες πριν την έναρξη ισχύος του Ν. 4429/2016.
Προς αποφυγή πρόσληψης ακόμα περισσότερων συμβασιούχων στην καθαριότητα ψηφίστηκε η τροπολογία της κας Γεροβασίλη σύμφωνα με την οποία θα αναστέλλονται οι διαδικασίες ΑΣΕΠ εφόσον βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, δεδομένης της παράτασης των υφιστάμενων συμβάσεων. Όμως ακόμα και η τροπολογία αυτή δεν επιλύει οριστικά το σοβαρό ζήτημα των δήμων.
Η τροπολογία έχει ως εξής: «μετά την παράγραφο 2 του ά. 167 του ν. 4099/2012 προστίθεται παράγραφος 2Α ως ακολούθως:
2Α οι διατάξεις του πρώτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται και για την πρόσληψη προσωπικού ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου ειδικοτήτων καθαριότητας για τις οποίες οι φορείς έχουν προβεί μέχρι τη δημοσίευση του Ν. 4429/2016 στις προβλεπόμενες στην παρ. 9 του ά. 21 του Ν. 2190/1994 όπως ισχύει ενέργειες ανάρτησης ή δημοσίευσης των σχετικών ανακοινώσεων. Σε περίπτωση που οι φορείς έχουν προβεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην έκδοση πινάκ ων κατάταξης υποψηφίων και εφόσον οι παραταθείσες έως 31 Δεκεμβρίου 2017 συμβάσεις δεν καλύπτουν τις οργανικές θέσεις τους, δύνανται να προσλάβουν το προσωπικό που αντιστοιχεί σε αυτές, εντός των δυνατοτήτων του προϋπολογισμού τους. Η πρόσληψη των λοιπών περιλαμβανομένων στους πίνακες κατάταξης πραγματοποιείται μετά την 31η Δεκεμβρίου 2017. Στις περιπτώσεις εκείνες που οι φορείς δεν έχουν προβεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στις προβλεπόμενες στην παρ. 9 του άρθρου 21 του Ν. 2190/1994 όπως ισχύει, ενέργειες ανάρτησης ή δημοσίευσης των σχετικών ανακοινώσεων, αυτές αναστέλλονται εφόσον οι παραταθείσες συμβάσεις καλύπτουν τις οργανικές θέσεις τους»
Οι ως άνω διατάξεις δυστυχώς μέχρι σήμερα έχουν δημιουργήσει πλείστα προβλήματα στους Δήμους των οποίων οι προϋπολογισμοί έχουν ανατραπεί πλήρως.
Επιπλέον με την πρόσφατη υπ’ αριθμ. 105/2016 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το Ελεγκτικό Συνέδριο αρνήθηκε τη θεώρηση εντάλματος μισθοδοσίας εργαζομένων στην καθαριότητα δήμου, που απασχολούνταν δυνάμει συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου (8μηνα) των οποίων οι συμβάσεις παρατάθηκαν σύμφωνα με τη διάταξη του ά. 49 του Ν. 4325/2015, καθώς απεφάνθη ότι είναι μη νόμιμη και αντισυνταγματική ως αντιτιθέμενη στο ά. 103 του Συντάγματος, η επαναπρόσληψή τους καθ΄ όσον μετά την κάλυψη εποχικών και πρόσκαιρων αναγκών (κατά το πρώτο 8μηνο της σύμβασής τους) καλύπτουν πλέον πάγιες και διαρκείς ανάγκες.
Ήδη οι κατά τόπον Επίτροποι, συμμορφούμενοι στην ως άνω νομολογία, αρνούνται να υπογράψουν τα εντάλματα πληρωμής των εργαζομένων στην καθαριότητα, των οποίων οι συμβάσεις παρατάθηκαν σύμφωνα με την προδιαληφθείσα νομοθεσία.
Η ΚΕΔΕ είχε ήδη καλέσει την Κυβέρνηση να επιλύσει άμεσα και έμπρακτα το ζήτημα ώστε κανένας συμβασιούχος να μην στερηθεί των δεδουλευμένων αποδοχών του.
Η ΚΕΔΕ καλεί τους δήμους να προβούν σε διαπιστωτικές πράξεις περί παράτασης των συμβάσεων των απασχολουμένων στην καθαριότητα. Επισημαίνει όμως ότι το ζήτημα τις συνταγματικότητας των σχετικών διατάξεων ανήκει στην ευθύνη της Κυβέρνησης, η οποία οφείλει να επιλύσει άμεσα το ζήτημα που έχει δημιουργηθεί και να μη συνεχισθεί η άρνηση εκ μέρους των Επιτρόπων του Ελεγκτικού Συνεδρίου της θεώρησης των ενταλμάτων μισθοδοσίας των συμβασιούχων της καθαριότητας.
Αθήνα, 22.12.2016
Ο Νομικός Σύμβουλος της ΚΕΔΕ
Πάνος Ζυγούρης